Çağımızın belası: Karar Yorgunluğu

Posted by Egemen Atkaya on Çarşamba, Haziran 10, 2015 | No comments

Modern insanın gün içinde sürekli karar almak zorunda olmasının “karar yorgunluğuna” neden olduğunu tespit edildi. New York Times gazetesinde yer alan habere göre insanların sağlıklı olmaya çalıştıkları halde zararlı yiyeceklere karşı koyamamaları, yoğun bir günün ardından evde aile üyelerine sinirlenmeleri ya da alışverişte kendilerini kaybedip hiç beğenmediği şeyler almaları hep karar yorgunluğunun sonucu.

Çeşitli araştırmaların ardından uzmanlar insanın iradesinin sınırlı olduğunu, en küçük kararların bile daha sonra alınan kararlarda irade kullanılmasını zorlaştırdığını tespit etti. Buna göre tüm gün büyük küçük birçok karar alan insanlar zihinsel bir yorgunluk yaşıyor ve bir noktadan sonra doğru değerlendirme yapamaz hale geliyor. Bu nedenle karar yorgunluğu taşıyan kişiler iradeleri tükendiğinde ya hata yapıyor ya da hiç karar almayarak beklemeyi tercih ediyor.

Teknoloji hayatımızı kolaylaştırdığı kadar zorlaştırıyor. Teknolojik gelişmelerin hızı ve yoğun tempo beyin yorgunluğuna neden olabiliyor. Zihniniz dağınıksa, karar vermekte zorlanıyorsanız, doğru kararlar veremiyorsanız zihninizi dinlendirmenin vakti gelmiş demektir.

Yapılan bie deneyde bir grup denekten akıllarından 7 basamaklı,bir diğer gruptan ise 1 basamaklı bir sayı tutmaları isteniyor. hemen sonrasında çikolatalı pasta ile meyve salatası arasında seçim yapmaları istenen deneklerden 1 basamaklı sayıyı ezberleyenlerin çok büyük oranda meyve salatasını tercih ettiği, diğerlerinin pastadan yana seçim yaptığı gözlemleniyor. 

Bilim insanları bunu,daha ağır zihinsel aktivite yapanların beyin güçleri azaldığı için pastanın cazibesine karşı koymakta zorlanmalarına bağlıyor. 

Bu durum literatüre "karar yorgunluğu" olarak geçiyor.

ÇÖZÜM YOLLARI

Stresi yok edin: Kişide kronik stres oluşturan durumlar tespit edilip ortadan kaldırılmalı.

Çalışma şartlarını iyileştirin: Hasta bina sendromu gibi sağlıksız çalışma ortamlarından uzak durulmalı. Çalışanların ruh sağlıkları da düşünülmeli. Çalışanların sağlıksız mekanlarda adeta tıkış tıkış çalışmalarına engel olunmalı.

Spor yapın: Düzenli spor aktiviteleri beyin yorgunluğunu engellemede önemli bir noktada. Kişiyi rahatlatıyor, hücreler oksijen alıyor, toksinler terle atılıyor.

Enstrüman çalın: İş aktiviteleri esnasında ya da sonrasında herhangi bir beyin aktivitesi ile uğraşmak beyni oldukça dinlendiren bir eylem. Bu özellikle öğrencilerde çok önemli. Öğrencilerin haftada 2 defa 15’er dakika enstrüman eğitimi alması bu çocukların okul başarılarını artırıyor, zihinsel fonksiyonları geliştiriyor.

Bölerek tatil yapın: Yoğun iş aktiviteleri arasında tatil ve dinlemeye yeteri kadar zaman ayrılmalıdır. Tatil yapmadan sürekli çalışmak beyin yorgunluğuna neden olur. Tek seferde 1 ay tatil yapmak yerine 3 ayda bir 1 hafta tatile çıkılmalı.

Dinlenerek çalışın: Özellikle öğrencilerde sürekli, hiç dinlenmeden sınavlara çalışmak fayda değil, zarar verir ve başarıya giden yok değildir. Kalıcı öğrenme için sürekli, dinlene dinlene çalışmalı.

Beslenmeye dikkat: Özellikle badem, ceviz, fındık, kuru üzüm beyin yorgunluğuna iyi gelir. Yeşil sebzeler, böğürtlen, yaban mersini, somon, sardalye, üzüm suyu, kepekli prinç ve sıcak kakao beyin yorgunluğuna iyi gelen gıdalar.